ABC

Hoogstraten, kasteel, kerk en stadhuis.

Antoon I van Lalaing (1480-1540), eerste graaf van Hoogstraten, was niet alleen een van de belangrijkste edellieden van zijn tijd – vliesridder, kamerheer van Filips de Schone, stadhouder van Holland en Zeeland, tijdelijk landvoogd van de Nederlanden

Toen Margaretha van Oostenrijk op sterven lag, die zich met zijn vrouw een tijdje ontfermde over de jonge Margaretha van Parma, natuurlijke dochter van Karel V van wie Antoon tot slot de rol van executeur-testamentair kreeg toebedeeld – hij bepaalde ook in aanzienlijke mate de zestiende-eeuwse skyline van Hoogstraten door de nog altijd drie meest iconische gebouwen van het sympathieke stadje uit de Noorderkempen te laten optrekken.

Eerst breidde hij vanaf 1525 het bestaande gotische kasteel uit tot een renaissancepaleis waaraan voornamelijk de huidige zuidwestelijke vleugel nog herinnert, alsook het later nog aangepaste poortgebouw, de voormalige wapenzaal en de noordelijke hoektoren. Vandaag huist er een penitentiair schoolcentrum. Antoon financierde in de jaren 1530 ook de bouw van het stadhuis, waar tegenwoordig de toeristische dienst haar diensten aanbiedt. En natuurlijk is hij de man van de bijzondere fraaie Sint-Catharinakerk, net als het stadhuis integraal opgetrokken uit de zo karakteristieke rode Kempense baksteen. Ze werd enkele jaren na Antoons dood voltooid. De eerste graaf van Hoogstraten kreeg er samen met zijn vrouw Elisabeth van Culemborg een albasten praalgraf, een werk van meester-beeldhouwer Jan Mone (zie Brussel, Museum Kunst & Geschiedenis). De observator kan er niet naast kijken: bij het ontwerp van al deze gebouwen was de onvermijdelijk Rombout II Keldermans uit Mechelen betrokken.

(Zie ook Hof van Hoogstraten, zowel in Brussel als Mechelen)